یادداشت سفیر مجید نیلی

ایران؛ پایبند به تعهدات بین‌المللی و مدافع دیپلماسی صادقانه

جمهوری اسلامی ایران هرگز در پی دستیابی به تسلیحات هسته‌ای نبوده و نخواهد بود؛ چراکه از منظر دینی، اخلاقی و تمدنی، به‌کارگیری این سلاح‌ها را نامشروع می‌داند. این باور ریشه در اندیشه‌ای دارد که امنیت پایدار را در اخلاق، گفت‌وگو و تعامل سازنده و در عین حال دفاع متعارف می‌جوید، نه در رقابت‌های تسلیحاتی و استفاده از سلاح های کشتار جمعی.

ایران؛ پایبند به تعهدات بین‌المللی و مدافع دیپلماسی صادقانه

به قلم: سفیر جمهوری اسلامی ایران در آلمان

روز گذشته، اوگاندا، میزبان نشست وزیران امور خارجه کشورهای عضو جنبش عدم تعهد (NAM) بود؛ نشستی که بار دیگر بر نقش اساسی این جنبش در پاسداشت چندجانبه‌گرایی، عدالت و احترام متقابل در نظام بین‌الملل تأکید کرد.

جنبش عدم تعهد، متشکل از ۱۲۰ کشور، در بخشی از بیانیه پایانی خود تصریح نمود که  تمامی مفاد و از جمله جدول زمانی قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد در مورد برنامه هسته ای جمهوری اسلامی ایران، باید به‌طور کامل رعایت و اجرا شود.

یادآور می‌شوم، مطابق بند ۸ قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل، در تاریخ ۱۸ اکتبر ۲۰۲۵ قطعنامه مزبور منقضی می‌گردد و به تبع آن برنامه هسته ای ایران باید از دستور کار شورای امنیت خارج شود.

این موضع‌گیری صریح جنبش عدم تعهد، پاسخی روشن به رفتار غیرقانونی ایالات متحده و کشورهای اروپایی طرف برجام است که به دور از حسن نیت و بدون رعایت سازوکارهای پیش‌بینی‌شده در برجام  (JCPOA) از جمله سازوکار حل و فصل اختلافات آن، به صورت غیر قانونی اقدام به فعال‌سازی «مکانیسم ماشه» (Snapback)  کردند. در حالی که این کشورها تعهدات خود ذیل این معاهده مهم بین المللی را اجرا نکرده اند، به خوبی می دانند که اقدامات جبرانی ایران پس از خروج آمریکا از برجام نیز کاملا منطبق با مفاد برجام است و لذا نمی‌توانند مدعی نقض تعهد از سوی ایران باشند. متقابلا، این ایران است که خواستار توضیح طرف های اروپایی درخصوص علت قصور و عدم پایبندی به تعهدات شان است.

 مایلم تأکید کنم:

• سازوکار فعال کردن مکانیسم ماشه توسط طرف های اروپایی برجام با حمایت آمریکا، در حالی انجام شد که دیگر اعضای دائم شورای امنیت با صدور بیانیه مشترک و ملی بر عدم همراهی با این اقدام تصریح کردند. همچنین این تصمیم با اجماع بسیاری از اعضای جامعه جهانی همراه نبوده و نیست‌ و بیانیه اخیر جنبش عدم تعهد که شامل اکثریت کشورهای جهان می‌شود نیز نمونه این امر است.
  
  
• اقدام آمریکا در خروج از برجام و در پی آن، عدم اجرای تعهدات طرف های اروپایی از جمله در حوزه همکاری اقتصادی با ایران نیز گواه دیگری بر غیر قانونی بودن توسل آنها به سازوکار اسنپ بک است. 
  
  
• جمهوری اسلامی ایران هرگز در پی دستیابی به تسلیحات هسته‌ای نبوده و نخواهد بود؛ چراکه از منظر دینی، اخلاقی و تمدنی، به‌کارگیری این سلاح‌ها را نامشروع می‌داند. این باور ریشه در اندیشه‌ای دارد که امنیت پایدار را در اخلاق، گفت‌وگو و تعامل سازنده و در عین حال دفاع متعارف می‌جوید، نه در رقابت‌های تسلیحاتی و استفاده از سلاح های کشتار جمعی.
  
  
• ایران دیپلماسی را همواره راهی برای رفع سوءتفاهم‌ها و تقویت اعتماد متقابل دانسته و در گفت‌وگوهای متعدد با طرف‌های مختلف، از جمله اعضای اروپایی برجام، تعهد خود به منطق گفت‌وگو و پایبندی به توافقات بین‌المللی را به‌روشنی نشان داده‌است.
  
  
• جمهوری اسلامی ایران به عنوان عضوی مسئول در جامعه جهانی، بر اساس ماده چهارم پیمان NPT، از حق مسلم خود برای بهره‌برداری صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای دفاع می‌کند. برنامه هسته‌ای ایران شفاف بوده و تحت نظارت کامل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی انجام می‌شود.
  
  
• ایران همچنان به رفتار مسئولانه، منطقی و محترمانه خود در عرصه بین‌الملل ادامه خواهد داد، اما در برابر هرگونه زیاده‌خواهی و اقدام غیرقانونی، با قاطعیت ایستادگی خواهد کرد.

جمع‌بندی:

در جهانی که با چالش‌های ژئوپلیتیکی و بی‌اعتمادی متقابل مواجه است، جنبش عدم تعهد بار دیگر ثابت کرد که صدای عقلانیت، عدالت و استقلال خاموش‌نشدنی است.

ایران، به عنوان کشوری با تمدنی کهن و فرهنگی غنی، باور دارد که صلح پایدار تنها از مسیر گفت‌وگو و احترام متقابل حاصل می‌شود.